Prostaatkanker (behandelingstraject)
U bent vanwege prostaatkanker onder behandeling in het BovenIJ ziekenhuis. Het BovenIJ ziekenhuis werkt samen met het Amsterdam UMC (AMC en VUMC). In deze folder leest u meer over het behandelingstraject.
Prostaatkanker
Zorgpad prostaatkanker
Uw vaste contactpersoon in het ziekenhuis: de casemanager uro-oncologie
Belangrijke telefoonnummers BovenIJ ziekenhuis
Casemanager uro-oncologie |
|
telefoon |
Traject van onderzoeken, het voorgestelde behandelplan en uw persoonlijke situatie. |
Aanwezig: maandag tot en met vrijdag |
020 - 634 6030
|
Afspraken, onderzoeken
Urologie polikliniek |
|
Telefoon |
Vragen over afspraken en onderzoeken |
Maandag tot en met vrijdag |
020 - 634 6243
|
Chemotherapie |
|
|
Vragen over uw behandeling |
Casemanagers oncologie |
020 - 634 6297 |
Radiotherapie |
|
|
Radiotherapie (bestraling) |
Hiervoor kunt u contact opnemen met het ziekenhuis waar u de bestraling krijgt.
|
AMC: 020 - 566 34 33 VUmc: 020 - 444 44 44 AVL-NKI: 020 - 512 9111 Vraagt u naar de afdeling radiotherapie. |
Behandeling prostaatkanker
Multidisciplinair oncologisch overleg (MDO)
De behandeling
De behandeling van prostaatkanker kun je globaal onderverdelen in twee groepen:
- Behandelingen voor prostaatkanker dat zich alleen bevindt binnen in de prostaat
- Behandelingen voor prostaatkanker waarbij er uitzaaiingen zijn geconstateerd.
De prostaatkanker bevindt zich alleen binnen de prostaat
Als de kankercellen alleen in de prostaat zitten, is de behandeling gericht op genezing. Door een operatie, of door uitwendige of inwendige bestraling (radiotherapie). Inwendige bestraling wordt ook wel brachytherapie genoemd.
Operatie
De uroloog verwijdert hierbij de prostaat inclusief de zaadblaasjes (radicale prostatectomie) en omliggende lymfeklieren. De operatie wordt veelal gedaan met behulp van een Da Vinci operatie-robot. Mogelijke gevolgen van deze operatie kunnen zijn incontinentie (ongewenst urineverlies) en impotentie (erectieproblemen).
Deze operatie wordt niet gedaan in het BovenIJ ziekenhuis. Hiervoor wordt u doorverwezen naar een ander ziekenhuis. Veel van onze patiënten gaan hiervoor naar het VUMC.
Uitwendige bestraling: Uitwendige bestraling in de genezende behandeling.
Uitwendige bestraling bij prostaatkanker heeft vaak genezing als doel. De behandeling duurt een paar weken. Soms is de bestraling in combinatie met hormonale therapie. Per week krijgt u vier tot vijf keer bestraling. Dit duurt ongeveer vijf minuten per keer. Een opname in het ziekenhuis is niet nodig.
Deze behandeling gebeurt niet in het BovenIJ ziekenhuis. Hiervoor wordt u doorverwezen naar een ander ziekenhuis. Veel patiënten gaan voor de bestraling naar het AMC.
Uitgebreide informatie met betrekking tot uitwendige bestraling kunt u lezen in de folder ‘Radiotherapie’ van KWF Kankerbestrijding en op www.kanker.nl.
Inwendige bestraling:. Hoe werkt inwendige bestraling?
Bestraling (radiotherapie) is de behandeling van kanker met straling. Het doel van de behandeling is om kankercellen te vernietigen en tegelijk het gezonde weefsel zo veel mogelijk te sparen. Alleen het deel van het lichaam waar de tumor zit, wordt bestraald. Het is dus een plaatselijke behandeling. Bij inwendige bestraling krijgt het gebied waar de tumor zit van binnenuit bestraling. De arts plaatst een vorm van radioactief materiaal in het lichaam, dichtbij de tumor. Een andere naam voor inwendige bestraling is brachytherapie.
Deze behandeling vindt niet plaats in het BovenIJ ziekenhuis . U wordt hiervoor verwezen naar een ander ziekenhuis. Veel patiënten gaan hiervoor naar het AMC.
De prostaatkanker bevindt zich ook buiten de prostaat: uitgezaaide prostaatkanker
Bij uitgezaaide prostaatkanker is genezing niet meer mogelijk. Het doel van de behandeling is het remmen van de ziekte en het verminderen van klachten. Dit heet een palliatieve behandeling.
Bij uitgezaaide prostaatkanker bestaat de behandeling meestal uit hormonale therapie. De prostaat en de prostaatkankercellen groeien door het hormoon testosteron. Hormonale therapie is eigenlijk een antihormoon therapie. Hormonale therapie remt de aanmaak van testosteron. Hierdoor kan de groei van prostaatkanker worden geremd.
Zijn bij de diagnose uitzaaiingen gevonden?
Dan kan de arts voorstellen de hormonale therapie te combineren met chemotherapie of een nieuwe vorm van hormonale therapie.
De meeste prostaatkankers kunnen na één tot drie jaar niet meer reageren op hormonale therapie. Het PSA gaat dan weer stijgen. De tumor is dan resistent geworden voor hormonale therapie. Dit heet castratie-resistente prostaatkanker, afgekort CRPC. Verschillende behandelingen zijn dan wellicht mogelijk:
- Chemotherapie: Chemotherapie is de behandeling van kanker met cytostatica. Dit zijn medicijnen die kankercellen doden of hun celdeling remmen. Daardoor kan de kanker geremd worden of kunnen tumoren kleiner worden. Chemotherapie wordt gegeven via het infuus.
- Vormen van hormonale therapie: Er zijn ook hormonale middelen die werken bij castratie-resistente prostaatkanker. Deze nieuwere medicijnen kunnen soms ook in een eerdere fase van de ziekte helpen.
- Radioactief radium: Heeft u castratie-resistente prostaatkanker met veel uitzaaiingen in de botten? Dan komt u mogelijk in aanmerking voor een behandeling met radioactief radium. Dit is een vorm van radionuclide-therapie. Radioactief radium geeft lokaal straling af en remt zo de groei van de prostaatkankercellen in de botten. Dit kan een langere overleving geven en pijnklachten in de botten verminderen. Het doel van de behandeling is dan ook om de levensduur te verlengen en de kwaliteit van leven te verbeteren.
Niet behandelen
In sommige gevallen zal de arts niet direct overgaan tot behandelen. U blijft wel nauwkeurig onder controle. Dit is bijvoorbeeld het geval als er maar weinig kankercellen zijn gevonden in de prostaat of de PSA-waarde in het bloed laag is. Dit wordt ook wel het ‘active surveillance’ genoemd.
Controle
U blijft onder controle bij uw eigen uroloog. Hij bekijkt regelmatig het verloop van de ziekte door herhaling van bepaalde onderzoeken. U kunt daarbij denken aan: lichamelijk onderzoek (rectaal toucher), bloedonderzoek (PSA-onderzoek) of een echo van de prostaat.
Wat kunt u zelf doen tijdens uw behandeling?
Roken
Alcohol
Gezond leven en voldoende eten en bewegen
Voldoende drinken
Voldoende eten
Informatie
Voor meer informatie en adviezen over voeding kunt u terecht bij
- kanker.nl
- prostaatkankerstichting.nl
- wkof.nl over voeding en kanker
Angst en onzekerheid
- Neem contact op met uw oncologie verpleegkundige urologie.
- Praat over uw gevoelens. Dat kan opluchten. Vindt u het moeilijk om met mensen te praten die u dierbaar zijn? Ga dan naar uw huisarts of een andere hulpverlener. Ook kunt u contact zoeken met lotgenoten of patiëntenorganisaties.
- Als u niet zo’n prater bent, kan het ook helpen uw gedachten op papier te zetten.
- Zoek afleiding. Ga iets doen wat u leuk vindt en probeer zo afleiding te vinden. Al is het maar voor even.
- Informeer u over de behandelmogelijkheden en maak samen met uw artsen keuzes over de behandeling.
- Meer informatie over de behandeling van kanker kunt u opvragen bij uw uroloog of oncologie verpleegkundige urologie. U kunt ook uw huisarts benaderen voor hulp.
De Lastmeter
Hulp
Oncokompas
Nederlandse Kankerregistratie
Hoe werkt de registratie van mijn gegevens?
- uw naam en geboortedatum;
- in welke plaats u woont en waar u geboren bent;
- of u een man of een vrouw bent;
- de soort kanker;
- wanneer, hoe en in welk stadium de kanker is ontdekt;
- welke behandelingen u hebt gekregen.
Rechten van geregistreerde patiënten
Medisch wetenschappelijk onderzoek
(Research)verpleegkundige
Vragen?
Meer informatie online
- www.kanker.nl - alle betrouwbare informatie over kanker/ hulp en ondersteuning/lotgenootcontact/ trials.
- www.prostaatkankerstichting.nl - patiëntenvereniging voor prostaatkanker patiënten.
- http://websiteprostaatkanker.nl/over-vcp/ - website voor patiënten met prostaatkanker van de Nederlandse Vereniging voor Urologie.
- www.oncoline.nl - de medische richtlijn bevat wetenschappelijke aanbevelingen voor de diagnose en behandeling van prostaatkanker.
- www.cijfersoverkanker.nl voor het reglement van de Nederlandse Kankerregistratie.
Contactinformatie afdelingen
Urologie polikliniek
Telefoonnummer | 020-634 6243 |
Route | 33 |