Tetanus is een ernstige, acute infectieziekte die veroorzaakt wordt door een bacterie op de grond, in straatvuil en in het darmstelsel van mens en dier (mest). Via een verwonding kan deze bacterie in het lichaam komen. In Nederland worden bijna alle kinderen ingeënt tegen tetanus. Deze bescherming is echter niet levenslang. Heeft u een verwonding waarbij de kans op besmetting bestaat, dan wordt beoordeeld of u voldoende beschermd bent tegen tetanus. Is dit niet het geval, dan wordt u door middel van injecties opnieuw beschermd.
De bacterie Clostridium tetani komt in de hele wereld voor. Besmetting vindt plaats als een open wond in contact komt met deze bacterie. In het menselijk lichaam produceert de bacterie een gifstof die langs de zenuwen de hersenen bereikt. Na zo'n twee tot uiterlijk 21 dagen treden er pijnlijke spierkrampen en verlammingen op.
Vaak zijn de eerste spieren die verkrampen de kauwspieren, waardoor de mond niet meer goed kan worden geopend. Vervolgens treden verdere krampaanvallen in het lichaam op. Tetanus is moeilijk te behandelen en kan een dodelijke afloop hebben.
In Nederland worden bijna alle kinderen ingeënt via DKTP-vaccinaties (de laatste op de leeftijd van negen jaar) en op deze wijze beschermd tegen tetanus. Deze bescherming is echter niet levenslang. Bij mensen die in het verleden niet ingeënt zijn of van wie niet bekend is of ze ingeënt zijn, is vaccinatie uiteraard nodig. De bescherming kan weer op peil gebracht worden door toediening van antistoffen tegen tetanus (tetanus-immunoglobuline); dit wordt passieve immunisatie genoemd. Soms is het voldoende om het lichaam zelf aan te zetten tot de vorming van antistoffen, door toediening van het tetanusvaccin; dit noemt men actieve immunisatie.
Bij de beslissing of iemand al dan niet moet worden gevaccineerd tegen tetanus is er altijd sprake van één van de volgende situaties, die elk hun eigen handelswijze vragen.
Bij zeer heftige reacties kunt u contact opnemen met de (dienstdoende) huisarts of met de afdeling spoedeisende eerste hulp.
Mocht u zwanger zijn, dan is dat geen belemmering voor tetanusvaccinatie. Ook borstvoeding kan zonder bezwaar worden gegeven. Mocht u na het lezen van de informatie nog vragen hebben, dan kunt u altijd bellen met de afdeling spoedeisende eerste hulp (SEH).
Wilt u deze pagina delen via Social media? Accepteer dan eerst de functionaliteit cookies.